Deze nanodeeltjes kunnen effecten hebben op de ontwikkeling van hersenziekten zoals MS (multiple sclerose), ALS (amyotrofische laterale sclerose) en de ziekte van Parkinson.

Nanodeeltjes worden toegevoegd aan voedingsmiddelen, bijvoorbeeld om klonten te voorkomen, een kleur te geven of groei van bacteriën tegen te gaan. Voordat deze ingrediënten op de markt komen, beoordeelt de EFSA (European Food Safety Authority) de veiligheid van deze nanodeeltjes.

Vooral slecht afbreekbare nanodeeltjes kunnen risico's voor de gezondheid geven. Voorbeelden zijn de voedseladditieven E171, E174 en E 551. E171 is de witte kleurstof titaniumdioxide en bestaat voor een deel uit nanodeeltjes. E174 is de kleurstof zilver en bevat nanodeeltjes zilver. E551 bestaat uit synthetisch amorf silica (SAS) en is een antiklontermiddel en bevat silica nanodeeltjes. Daarnaast kan zilver of goud in nanovorm worden toegepast als bacteriedodende coating op apparatuur voor voedselproductie en kan mogelijk zo in voedingsmiddelen terecht komen.

Tot op heden werden deze nanodeeltjes beoordeeld op de effecten op de lever of nieren. Het mogelijke effect van nanodeeltjes op de hersenen is echter nog geen onderdeel van de risicobeoordeling van voedingsmiddelen.

Het transport van nanodeeltjes door zenuwbanen is al langer bekend. Maar tot nu toe namen wetenschappers aan dat dit vooral gold voor ingeademde deeltjes die zich uit de neusholte naar de hersenen verplaatsen.

Uit dit nieuwe onderzoek bij muizen en rhesusapen blijkt dat de nanodeeltjes uit voeding (zoals zilver en goud in nanovorm) niet eerst in het bloed komen en gefilterd worden door bijvoorbeeld de lever, maar worden opgenomen in de zenuwbanen van de darmen en via het ruggenmerg direct naar de hersenen gaan. De nanodeeltjes werden vervolgens op verschillende plekken in het ruggenmerg en de hersenen terug gevonden.

Het onderzoek is gepubliceerd in Sciences Advances.

Dit onderzoek laat zien dat veiligheidsonderzoek ook moet kijken naar de effecten van ingrediënten op de hersenen, het ruggenmerg en belangrijke schakelcentra daarin.

Begin 2022 is in de Europese Unie besloten het gebruik van E171 in voedingsmiddelen te verbieden. Vanaf 7 augustus 2022 mogen fabrikanten geen voedingsmiddelen met E171 meer in de handel brengen. Daarna kan het dus nog wel in de winkel liggen, tot de houdbaarheid is verlopen.

Er is meer onderzoek naar de gezondheidseffecten van nanodeeltjes.

Bron: RIVM

Gerelateerd nieuws:

• Kleurstof E171 (titaniumdioxide) niet veilig
• Nano voedingssupplementen niet veilig
• Nanotechnologie en vitamines en mineralen