Op 2 mei 2017 vond de oratie Cholesterol: geen kinderspel van Prof.dr.ir. Jan Albert Kuivenhoven plaats. Hij is benoemd tot Hoogleraar Ontwikkeling van atherosclerose.

Zonder cholesterol kunnen wij niet leven, maar cholesterol speelt ook een centrale rol in de ontwikkeling van atherosclerose.

Atherosclerose treft de slagaderen die de organen van zuurstof en voeding voorzien. Raakt een slagader van het hart verstopt, dan sterft een deel van het hart en wordt de persoon door een hartaanval getroffen. Meestal gebeurt dit pas op latere leeftijd, waardoor atherosclerose als ouderdomsziekte wordt gezien. Maar de ziekte ontwikkelt zich al in de pubertijd. Dat verdient meer aandacht, stelt Prof.dr.ir. Jan Albert Kuivenhoven, want de snelheid van dit proces is afhankelijk van de hoogte van het cholesterol.

In ons bloed wordt cholesterol vervoerd door HDL ('goed cholesterol') en LDL ('slecht cholesterol'). In de algemene bevolking hebben mensen met een hoog HDL minder risico op hart- en vaatziekten. Kuivenhoven heeft erfelijkheidsonderzoek verricht aan HDL. In tegenstelling tot wat men zou verwachten bleken mensen zonder HDL relatief weinig last van hart- en vaatziekten te hebben, terwijl mensen met een zeer hoog HDL niet beter af bleken te zijn of zelfs slechter.

De wereldwijd verworven HDL-kennis is intussen meer dan tien jaar ingezet om met medicijnen het cholesterol in HDL te verhogen. Dat heeft tot nog toe helaas niet gewerkt. De hoogte van het cholesterol in HDL lijkt een indicator te zijn voor een gezond leven, maar het zorgt waarschijnlijk niet zelf voor een betere gezondheid. Voor cholesterol in LDL is het verhaal anders. Door erfelijkheidsonderzoek en medicijnen weten we heel zeker dat een hoog LDL slecht voor je is.

Met deze kennis richt Kuivenhoven zich in het UMCG daarom met name op het verkijgen van een beter begrip van LDL om aangrijpingspunten te vinden voor nieuwe medicijnen. Daartoe zal hij onderzoek verrichten in families met cholesterolafwijkingen. Ook is een bevolkingsonderzoek begonnen naar het cholesterol in vrouwen en mannen (via Lifelines). Daarnaast zoekt hij in het DNA naar aangrijpingspunten waarbij gebruik kan worden gemaakt van de reeds bekende functies van het DNA. Ten slotte streeft Kuivenhoven ernaar goed naar het cholesterol van kinderen te kijken, omdat veel ernstig zieke kinderen, in tegenstelling tot vroeger, de volwassen leeftijd bereiken en mogelijk dus ook met de gevolgen van atherosclerose te maken krijgen.

Bron: RUG

Meer informatie over de bepaling van cholesterol en lipidenspectrum zie:

• e-book Labbepalingen Voedingsstatusdiagnostiek
• e-book Point of Care Testing (POCT) in de diëtistenpraktijk

Gerelateerd nieuws:

• Toename van aantal hart- en vaatpatiënten
• Verhoogd cholesterol: 1e keus dieetadviezen
• Een hoog HDL-cholesterol is niet altijd gunstig
• Nuchter cholesterol prikken niet meer nodig
• Uitdagingen van POCT voor de diëtist
• Vitamine D en cholesterolgehalte
• Links Hoogleraren met aandachtsgebied voeding