Epigenetica
Bij epigenetica gaat het erom dat een verandering in de genen niet wordt veroorzaakt door gemuteerd DNA maar door invloed van omgevingsfactoren zoals voeding, prenatale stress of chemische stoffen. Het DNA blijft intact maar de werking van bepaalde genen kan worden in- of uitgeschakeld door die omgevingsinvloeden. DNA-methylering is één van de manieren waarop genen zich in- of uit kunnen schakelen en het foliumzuurmetabolisme speelt hierbij een belangrijke rol.

Foliumzuurtekort
Als een moeder een foliumzuurtekort heeft, kunnen enkele van deze schakelaars bij haar kind ontbreken waardoor lichaamscellen niet goed functioneren. Hierdoor kunnen geboorte-afwijkingen ontstaan zoals een groei-achterstand, ontwikkelingsvertraging, een hartafwijking of een open ruggetje.

Ook effect op volgende generaties
Onderzoekers van de universiteiten van Cambridge en Calgary hebben nu door middel van dierexperimenteel onderzoek aangetoond dat een tekort aan foliumzuur leidt tot epigenetische veranderingen die erfelijk zijn en ook bij volgende generaties nog tot afwijkingen kunnen leiden. Dit onderzoek is deze week gepubliceerd in het tijdschrift Cell.

In het onderzoek zijn muizen gebruikt met een gemuteerd Mtrr gen. Het enzym methionine synthase reductase (Mtrr) is nodig bij de benutting van de methylgroepen in de foliumzuurcyclus. Als het Mtrr gen bij de moeder gemuteerd is, wordt het foliumzuurmetabolisme verstoord. Het verhoogt de kans op een open ruggetje of een hartafwijking.

De onderzoekers vonden dat als de oma of de opa een Mtrr mutatie hadden, ook hun kleinkinderen het risico liepen op afwijkingen. Deze afwijkingen golden zelfs voor hun achterkleinkinderen en hun achter-achterkleinkinderen.

In een ander onderzoek werd het embryo van een kleinkind in een gezonde moedermuis gezet, waarbij geen afwijkingen optraden. Hiermee is aangetoond dat de gevolgen van een tekort aan foliumzuur niet genetisch worden doorgegeven, maar het resultaat zijn van epigenetische veranderingen die erfelijk zijn.

Zie verder: e-book Alles over Foliumzuur