Het Zorginstituut Nederland (ZIN) adviseert om geen colecalciferol-bevattende geneesmiddelen (vitamine D) meer te vergoeden uit het basispakket. Dat blijkt uit het Aanvullend pakketadvies vitamine D van het Zorginstituut aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Als het advies wordt overgenomen, krijgen bijna 1,5 miljoen Nederlanders geen vergoeding meer voor hun vitamine-D-geneesmiddel.

Huidige situatie

Op basis van het eerdere pakketadvies uit 2016 is met ingang van 1 januari 2019 is een aantal vitamine D-bevattende geneesmiddelen in lage sterktes verwijderd uit het GVS (geneesmiddelenvergoedingssysteem). Het Zorginstituut waarschuwde toen voor een mogelijke verschuiving naar het voorschrijven van hogere sterktes van vitamine D die nog wel in het GVS zitten. Het ministerie van VWS heeft hieraan bij de implementatie van het advies veel aandacht besteed, maar in de praktijk heeft deze verschuiving toch plaatsgevonden. Hierdoor zijn de besparingen die met de pakketmaatregel waren voorzien niet gehaald. De kosten zijn zelfs gestegen. Daarom heeft de minister van VWS aan het Zorginstituut gevraagd ook een advies uit te brengen over vitamine-D-middelen die nog wel worden vergoed.

Bijna iedereen die nu vitamine D op recept krijgt, kan overstappen op een goedkoper middel dat te koop is bij bijvoorbeeld een drogist. Zo'n middel kost in de vrije verkoop € 7,30 per persoon per jaar. Vitamine D op recept kost gemiddeld € 79 per persoon per jaar, waarvan ongeveer de helft uit afleveringskosten bestaat. Dat zijn kosten van de apotheek voor het verlenen van farmaceutische zorg. Vergoeden van vitamine D kost de samenleving dus 10x zoveel. Door de geadviseerde maatregel houden we € 129 miljoen per jaar over, aldus het Zorginstituut.

Vitamine D in de vorm van colecalciferol

Het advies van het Zorginstituut gaat over middelen in het basispakket van de zorgverzekering, die zijn geregistreerd voor het voorkomen of behandelen van een vitamine-D-tekort. Dat zijn middelen met vitamine D in de vorm van colecalciferol. Het Zorginstituut adviseert de minister van VWS om alle vitamine-D-middelen met colecalciferol uit het GVS te verwijderen. Het gaat om de volgende (groepen van) geneesmiddelen:

• de enkelvoudige producten met colecalciferol (ATC-code: A11CC05);
• de vaste combinatiepreparaten van colecalciferol/calcium (A12AX);
• de vaste combinatiepreparaten van alendroninezuur/colecalciferol (M05BB03) en alendroninezuur/calciumcarbonaat/colecalciferol (M05BB05);
• het middel calcifediol (A11CC06); dit is vergelijkbaar met colecalciferol.

Vitamine D in de vorm van alfacalcidol, calcitriol en dihydrotachysterol blijft vergoed voor de medische indicaties waarvoor het geneesmiddel krachtens de Geneesmiddelenwet is geregistreerd.

Gaat deze maatregel wel besparingen opleveren?

Als vitamine D door deze maatregel minder ingenomen gaat worden, zal dit juist tot hogere kosten voor de gezondheidszorg/samenleving gaan leiden. Hiervan zijn geen berekeningen gemaakt. Het Zorginstituut geeft aan dat de kosten voor vitamine D als zelfzorgmiddel op € 7,30 per persoon/jaar uitkomen voor een dosering van 20 µg vitamine D/dag.

De prijs voor veel vrij verkrijgbare vitamine-D-preparaten ligt echter veel hoger. Zo is de adviesprijs van bijvoorbeeld Davitamon vitamine D € 17,99 / 150 tabletjes. Voor 20 µg vitamine D dienen er 2 tabletjes per dag te worden ingenomen. De jaarlijkse kosten komen dan uit op € 87,43. Deze kosten dienen dan door de patiënt zelf te worden betaald.

Als de patiënt met de voeding onvoldoende calcium inneemt, dan dient ook extra calcium te worden gesuppleerd. Deze kosten zijn nog niet opgenomen en komen ook voor rekening van de patiënt.

Daarnaast vermindert het zicht van de apotheker op het supplementgebruik van patiënten nog meer waardoor ook meer interacties tussen voedingssupplementen en geneesmiddelen kunnen optreden.

Het is daarom wellicht beter om de pakketwijziging van 2019 terug te draaien en vitamines en mineralen weer in het basispakket op te nemen.

Op 9 juni 2022 debateert de Tweede Kamer over het geneesmiddelenbeleid en pakketbeheer dat per 1 januari 2023 van kracht zal gaan.

Zie ook uitzending van Kassa van 30 mei 2022.

Bronnen: ZIN / KNMP

Een goede vitamine-D-status is belangrijk in de preventie en behandeling van een groot aantal ziektebeelden. Voor meer informatie zie:

• e-book Alles over Vitamine D

Voor meer informatie over de interactie tussen vitamines en mineralen en geneesmiddelen, zie:

• e-book Voeding en medicijnen

Gerelateerd nieuws:

• Vitamines en mineralen uit basispakket per 2019
• Kosten vitamine-D-preparaten stijgen in 2019 met 5 miljoen
• Kosten vitamine-D-preparaten gestegen ondanks lager gebruik
• Apothekers steeds minder zicht op supplementgebruik