Dat is een van de conclusies uit het proefschrift Obesity related risk factors for impaired lung function van longarts Willemien Thijs, waarop ze op 7 maart promoveerde aan de Universiteit van Leiden.

"Het is een klein deeltje van de puzzel van hoe obesitas de longfunctie beïnvloedt", aldus Thijs.

Verminderde longfunctie

Dat mensen met obesitas vaak last hebben van kortademigheid zal voor veel mensen geen nieuws zijn. Volgens Thijs zijn hier echter meer redenen voor dan een slechte conditie en een dikke buik die op het middenrif drukt. Tijdens haar promotieonderzoek ontdekte ze dat vitamine D mogelijk ook een rol speelt bij de achteruitgang van de longfunctie bij mensen met overgewicht.

Thijs onderzocht de longfunctie en het vitamine-D-gehalte in het bloed van ruim 6.000 deelnemers aan een grote Leidse studie naar de oorzaken van ziektes bij mensen met obesitas. Ze ontdekte dat mensen met obesitas en een hoge vitamine-D-status een betere longfunctie hebben dan mensen met obesitas en een lage vitamine-D-status.

"We kunnen op basis van deze studie helaas niks zeggen over of het een het ander veroorzaakt, maar waarschijnlijk heeft het iets te maken met ontsteking. Mensen met overgewicht hebben een soort sluipende chronische ontsteking in hun hele lichaam, die mogelijk ook een ontsteking van de longen veroorzaakt. Van vitamine D weten we dat het een rol speelt bij de regulatie van het afweersysteem."

Extra vitamine D?

Thijs testte ook of astmapatiënten met een normaal vitamine-D-gehalte gebaat zijn bij het slikken van extra vitamine D. "We weten dat vitamine D een rol speelt bij de regulatie van antibacteriële stoffen, en dat suppletie wellicht luchtweginfecties en daarmee astma-aanvallen kan verminderen. In onze testgroep zagen we echter na de behandeling met vitamine D geen toename van de hoeveelheid antibacteriële stoffen in het neusvocht. Op basis van eerdere studies had ik dat wel verwacht, maar wellicht hebben we een te kleine onderzoeksgroep gebruikt. Het verband tussen vitamine D en longfunctie lijkt er wel degelijk te zijn, dus ik hoop dat vervolgonderzoek meer kan uitwijzen over hoe dit precies werkt."

Zou het slikken van extra vitamine D in de tussentijd standaard moeten worden voor alle patiënten met overgewicht en longklachten? Thijs: "Nee, dat denk ik niet. We doen het al regelmatig bij veel astma- en COPD-patiënten met een tekort aan vitamine D. Overgewicht is een extra risicofactor voor een laag vitamine D-gehalte, dus als longarts is het heel goed om extra alert te zijn bij zwaarlijvige patiënten."

Meer informatie over vitamine D en obesitas en vitamine D en longfunctie, zie:

• e-book Obesitas
• e-book Alles over Vitamine D